زمانی که کلمه دندانپزشک یا دندانپزشکی را می‌شنویم ناخودآگاه به یاد تزریق بی حسی می‌افتیم. شاید همین مسئله باعث جلوگیری از مراجعه به دندانپزشکی شود و شما به ناچار مجبور به تحمل درد دندان باشید.
باید بدانید امروزه این مسئله قابل حل است و پزشکان در صدد راه‌هایی برای حل این مشکل جهت راحتی بیماران خود هستند. در این مقاله ما به این ترس شما می‌پردازیم. اگر شما هم جزو افرادی هستید که فوبیای تزریق بی حسی دندان را دارید تا پایان مقاله همراه ما باشید.
آیا تزریق بی حسی درد دارد؟
شاید شما هم جزو افرادی باشید که برای کارهای درمانی مانند جای گذاری ایمپلنت یا کارهای زیبایی مانند اصلاح لبخند لثه‌ای نیاز به مراجعه به دندانپزشک دارید. حال سوالی که برای شما پیش می‌آید این است که تزریق آمپول بی حسی درد دارد؟
اگر قرار است برای اولین بار به مطب دندانپزشکی مراجعه کنید باید بدانید درد تزریق بی حسی بسیار کم و قابل تحمل است. می‌توان این درد را به احساس درد یک نیشگون ساده تشبیه کرد. این را افرادی که تجربه تزریق دارند می‌توانند تایید کنند.
در واقع ماده بی حسی داخل سرنگ در بدو ورود به بافت لثه تاثیر خود را می‌گذارد و میزان درد شما را کاهش می‌دهد. نکته هائز اهمیت این است که دندانپزشک شما باید در انجام تزریق ماهر باشد تا بیمار دردی احساس نکند.
نحوه تزریق بی حسی دندان
در ادامه مراحل انجام تزریق بی حسی را برای شما بازگو می‌کنیم.
ورود مواد بی حسی در سرنگ
در ابتدا همانند تزریق هر آمپول دیگری، دندانپزشک مواد و محلول بی حسی را وارد سرنگ می‌کند. برای اطمینان از ورود محلول و هواگیری با فشار به انتهای بدنه سرنگ چند قطره از محلول را به بیرون می‌ریزد.
ورود مواد بی حسی به لثه
پس از اطمینان از آمادگی محلول، سوزن سرنگ را به لثه و در ناحیه مورد نظر نزدیک می‌کند. سوزن با ایجاد سوراخ در بافت لثه سبب ورود محلول به لثه و بی حسی آن می‌شود. همانطور که در بالا نیز گفتیم در همان بدو ورود سوزن، بی حسی آغاز می‌شود و از میزان درد شما می‌کاهد.
در پایان تزریق نیز سوزن به آرامی و با ملایمت از لثه خارج می‌شود. تا آسیبی به بافت لثه و دهان وارد نشود.
نکته
دندانپزشک باید برای کاهش درد شما تمام دقت خود را به خرج دهد و از ورود فشار زیاد به سرنگ و لثه شما پرهیز کند.
روش‌های تزریق بی حسی
انجام کارهای دندانپزشکی از جمله ایمپلنت، کشیدن و پر کردن دندان، جراحی زیبایی لثه و … بدون بی حسی غیر قابل تحمل و عملا امکان‌پذیر نیست. امروزه در کلینیک‌های دندانپزشکی از روش‌های بی حسی مختلفی استفاده می‌شود. در ادامه به این روش‌ها و فواید و مضرات آن می‌پردازیم.
تزریق بی حسی از طریق آمپول
مراحل این روش را در بالا به طور کامل برای شما بازگو کردیم. در این روش از آمپول برای ورود ماده بی حسی به بافت لثه استفاده می‌شود. همین مسئله سبب ایجاد ترس و دلهره در بیمار می‌شود.
اما باید بدانید این روش تاثیر بیشتری در بی حسی لثه دارد. پس از تزریق و در زمان انجام کار دندانپزشکی شما دردی را احساس نمی‌کنید. تنها درد آن همان زمان تزریق است، که قابل تحمل و به اندازه یک سوزش کوتاه است.
تزریق بی حسی از طریق ژل
در این روش بی حسی پنبه را به محلول بی حسی آغشته می‌کنند و بر روی ناحیه مورد نظر قرار می‌دهند. اگر چه این روش به دلیل عدم وجود سرنگ و آمپول برای اکثر افراد محبوب و مورد پسند است؛ اما باید بدانید درصد بی حسی لثه با این روش کمتر است. شما ممکن است حین کار درد را احساس کنید.
اسپری بی حسی
برخی مواقع برای انجام کارهایی مانند جرم گیری دندان نیاز به بی حسی کامل نیست. در نتیجه دندانپزشکان از اسپری محلول بی حسی استفاده می‌کنند. در زمان بی حسی با این روش شما دردی احساس نمی‌کنید. میزان بی حسی نیز به مقداری که اسپری می‌شود، بستگی دارد.
از این روش برای درمان خانگی آبسه دندان، حساسیت دندان، درد دندان و … نیز استفاده می‌شود. اما باید بدانید این کار ممکن است عوارضی مانند ایجاد زخم در دهان داشته باشد.
چه زمانی پس از تزریق بی حسی، لثه بی حس می‌ماند؟
انجام کارهای دندانپزشکی با توجه به عمل انتخابی به میزان زمان خاصی نیاز دارد. مثلا زمان و درد ایمپلنت با درد و زمان کشیدن دندان متفاوت است. با توجه به تشخیص دندانپزشک شما میزان محلول بی حسی و ناحیه تزریق انتخاب می‌شود. به طور کلی بی حسی 1 الی 4 ساعت پس از تزریق در بدن باقی می‌ماند.
- هر چه محلول تزریقی بیشتر باشد، لثه تایم بیشتری بی حس می‌ماند.
- اگر ناحیه تزریق به عصب نزدیک‌تر باشد، بی حسی بیشتر در لثه باقی می‌ماند.
- وقتی محلول بی حسی در عصب لثه و رگ‌های لثه حل شود، موجب ماندگاری بیشتر بی حسی در دهان می‌شود.
لازم است پس از تزریق مدتی منظر بمانید تا لثه کامل بی حس شود و سپس امور دندانپزشکی ود را انجام دهید.
عوارض تزریق بی حسی دندان
برای تزریق بی حسی از مواد شیمیایی و گیاهی استفاده می‌شود. همانطور که می‌دانید مواد شیمیایی وقتی وارد بدن شوند می‌توانند عوارضی را نیز ایجاد کنند. البته این مشکل فقط مربوط به مواد شیمیایی نیست، مواد بی حسی گیاهی نیز می‌تواند عوارضی را در بدن شما ایجاد کند. این عوارض گاها پس از چند ساعت از بین می‌رود؛ اما اگر پس از گذشت چند ساعت بهبودی حاصل نشد باید فورا به پزشک مراجعه کنید.
برخی از افراد دارای اگزما و یا آلرژی نسبت به مواد و محلول بی حسی هستند. به همین دلیل دندانپزشکان ماهر قبل از تزریق بی حسی از بیمار تست آلرژی می‌گیرند. به این شکل که ابتدا مقدار کمی از محلول را به لثه تزریق می‌کنند و اگر عوارضی حاصل نشد، دوز مورد نظر را به طور کامل تزریق می‌کنند. در ادامه برخی از عوارض تزریق آمپول بی حسی را برای شما عنوان می‌کنیم.
ایجاد لخته خون در لثه
اگر در زمان تزریق سوزن آمپول به رگ‌های خونی برخورد کند می‌تواند سبب بروز لخته خون در لثه شود. به این پدیده به اصطلاح پزشکی هماتوما می‌گویند. هماتوما یا لخته خون در هر قسمتی از بدن می‌تواند ایجاد شود. زمانی که این اتفاق در لثه رخ دهد سبب کبودی لثه و درد و تورم در آن ناحیه می‌شود. البته کبودی‌های لخته خون از کبودی‌های عادی شدیدتر است.
عدم کنترل لب و آویزانی آن
زمانی که دوز مصرفی آمپول بی حسی بالا باشد، می‌تواند موجب بی حسی کامل لب و دهان شود. همین مسئله سبب می‌شود که لب‌ها حالت آویزانی پیدا کنند و نتوانید آنها را در جای خود کنترل کنید. البته پس از گذشت چندین ساعت و کاهش بی حسی این مشکل برطرف خواهد شد. در موارد نادر ممکن است نیاز به مراجعه به پزشک باشد.
ایجاد تپش قلب
در ابتدای مقاله گفتیم که اکثر افراد از تزریق آمپول بی حسی می‌ترسند و به نوعی نسبت به آن فوبیا دارند. همین مسئله می‌تواند بر روی این گونه افراد تاثیر منفی بگذارد. در زمان تزریق آمپول، میزان ضربان قلب آنها را بالا ببرد و سبب تپش قلب در آنها شود. البته این مشکل در حد چند دقیقه پس از تزریق است و زمانی که کار تزریق پایان یافت ضربان قلب به حالت عادی خود باز خواهد گشت.
برای کاهش این مشکل باید ترس و استرس را از خود دور کنید. می‌توانید قبل از تزریق چند نفس عمیق بکشید و یا یک لیوان آب بنوشید.
آلرژی و اگزما
همانطور که گفتیم در بدن برخی از افراد آلرژی و اگزما نسبت به مواد شیمیایی و گیاهی وجود دارد. اگر آنها ندانسته اقدام به تزریق بی حسی کنند می‌تواند سبب آلرژی و اگزما شود. این مشکل به صورت جوش یا تاول‌هایی بر روی پوست بدن نمایان می‌شود.
برای جلوگیری از این کار همانطور که گفتیم تست آلرژی می‌گیرند. اگر هم این کار انجام نشود، پس از بروز علائم باید داروهای ضد حساسیت مصرف کنید.
چه زمانی عوارض تزریق بی حسی ایجاد می‌شود؟
برای جلوگیری از ایجاد عوارض در زمان تزریق بی حسی داشتن اطلاعات کافی در خصوص داروهای مصرفی بیمار می‌تواند به دندانپزشک برای جلوگیری از بروز این مشکلات کمک کند.
انجام کارهای دندانپزشکی عملاً بدون تزریق آمپول بی حسی ممکن نیست. عوارض این مواد نیز همیشه بروز نمی‌کند. مگر در موارد کمیاب و نادر که ممکن است پیش آید. در ادامه چند مورد از این شرایط را بیان می‌کنیم.
مواد تاریخ گذشته
در برخی از کلینیک‌های نامعتبر از مواد بدون انقضا برای بی حسی لثه استفاده می‌شود. این امر می‌تواند سبب بروز عوارض خطرناک در بیمار شود.
مواد بی‌کیفیت
همانند مورد مشابه قبل برخی از کلینیک‌ها از مواد بی حسی بی‌کیفیت برای بیمار استفاده می‌کنند که می‌تواند موجب بروز عوارض شود.
ترس از تزریق بی حسی
همانطور که گفتیم ترس از تزریق و استرس می‌تواند عوارضی همچون تپش قلب ایجاد کند.
مواد و محلول بی حسی قوی
برخی از بیماران مراجعه کننده به دندانپزشکی دارای مشکلاتی همچون فشار خون، دیابت یا مشکلات قلبی هستند. دوز قوی مواد بی حسی برای آنان خطرناک است و سبب بروز عوارض در آنها می‌شود.
لیست داروهای بی حسی
برای تزریق بی حسی از داروهای خاصی استفاده می‌شود که دوز و عوارض هر یک با توجه به عمل انتخابی شما متفاوت است. در ادامه چند مورد را بیان می‌کنیم.
- لیدوکائین
معروف‌ترین ماده بی حسی است که به صورت موضعی، تزریق، ژل و پماد قابل استفاده است.
- آرتیکائین
دومین ماده معروف برای بی حسی لثه که عوارض جانبی کمتری نسبت به دیگر مواد دارد.
- پریلوکائین
برای مسدودیت اعصاب لثه در دندانپزشکی قابل استفاده است که به محل مورد نظر تزریق می‌شود. اما عوارضی همچون افت فشار و تنگی نفس از عوارض این ماده است.
- مپیواکائین
از مواد بی حسی قوی که علاوه بر دندان می‌تواند اعصاب کمر را نیز بی حس کند.
- بوپیواکائین
همانند مپیواکائین برای بی حسی دندان و کمر استفاده می‌شود. اما برای بیمارانی که ناراحتی قلبی دارند عوارض خطرناکی دارد.
۳ فاکتور موثر در راحتی بیمار هنگام تزریق بی حسی
تا اینجای مقاله از ترس و عوارض آمپول بی حسی، میزان درد و نحوه تزریق و مواد قابل تزریق در دندانپزشکی صحبت کردیم. در ادامه راهکارهایی موثر برای کاهش درد و ناراحتی در هنگام تزریق بیان می‌کنیم.
اطلاع به پزشک در مورد سابقه بیماری
در هر کلینیک از ماده حسی متفاوتی استفاده می‌شود که تداخل آن با بیماری‌های دیگر ممکن است عوارضی داشته باشد. دندانپزشکان باید از بیماران خود در مورد بیماری‌های قبلی آنها سوال بپرسند. همچنین از داروهای مصرفی بیماران آگاهی یابند تا بتوانند ماده مناسبی انتخاب کنند و میزان کافی از آن را به بیمار تزریق کنند.
کاهش ترس و استرس
کاهش ترس و استرس می‌تواند در کاهش میزان درد زمان تزریق موثر باشد. بیمار باید بتواند استرس و ترس خود را کنترل کند.
دندانپزشکان نیز می‌توانند در این زمینه به بیماران کمک کنند. به عنوان مثال می‌توانند با روی خوش با بیمار برخورد کنند و با آنها ارتباط کلامی برقرار کنند.
همچنین تزریق آرام و خروج مناسب سرنگ از بافت لثه می‌تواند در کاهش درد بیمار موثر باشد.
استفاده از دستگاه خاص و شناخت جای دقیق عصب
امروزه در دندانپزشکی‌ها از دستگاه‌های خاصی برای تزریق مواد بی حسی استفاده می‌شود. معمولاً دندانپزشکان ابتدا با استفاده از ژل یا لیزر به‌صورت موضعی لثه را بی‌حس می‌کنند و سپس برای بی حسی کامل و طولانی مدت از تزریق استفاده می‌کنند.
همچنین دستگاه‌هایی وجود دارد که می‌تواند محل دقیق عصب‌های لثه را شناسایی کنند. با این کار تزریق در محلی نزدیک عصب‌ها انجام می‌شود تا علاوه بر کاهش درد، بی حسی کامل‌تر انجام شود.
لازم به ذکر است که بدانید در برخی از موارد نیاز است که برای بیماران از چند بار تزریق استفاده شود. انتخاب سوزن تیزتر برای این کار، و همچنین نوع آمپول مناسب می‌تواند در کاهش درد بیماران هنگام تزریق بی حسی بسیار کمک کننده باشد.
تزریق بی حسی در دوران بارداری و شیردهی
تزریق بی حسی در دوران بارداری
در دوران بارداری، تزریق بی حسی برای جنین خطرناک است و توصیه نمی‌شود. زیرا بی حسی خون‌رسانی به آن قسمت را مختل می‌کند که می‌تواند خون‌رسانی به جنین را هم با مشکل مواجه کند. در نتیجه سبب کاهش اکسیژن‌رسانی به مغز جنین می‌شود.
تزریق بی حسی در دوران شیردهی
در این دوران تزریق داروهای بی حسی ضعیف مانند لیدوکائین بی خطر است. زیرا نمی‌تواند از مادر به نوزاد منتقل شود. اگر هم تاثیر بگذارد، عوارضی چون خواب آلودگی و گیجی و … دارد.
کلام پایانی
اگرچه تزریق بی حسی به یک فوبیا برای بسیاری از افراد تبدیل شده است اما باید بدانید با پیشرفت تکنولوژی و امکانات در کلینیک‌های معتبری مانند کلینیک دندانپزشکی شبانه روزی ارغوان کرج این کار کاملاً بدون درد انجام می‌شود. شما می‌توانید برای دریافت کلیه خدمات دندانپزشکی به این کلینیک مراجعه کنید.
بهتر است با خود کنار بیایید و ترس و اضطراب را کنار بگذارید. زیرا این کار ممکن است به دندان‌های دیگرتان آسیب جدی بزند. فقط لازم است که در زمان مراجعه به دندانپزشکی حتماً سابقه بیماری‌های خود را با دندانپزشکتان در میان بگذارید.
بدون نظر