اغلب والدین تمایل دارند بدانند که دندان آسیاب شیری در چه سنی می‌افتد. با مقایسه کودکان مختلف، گاهی نتایج صحیحی به دست نمی‌آید، زیرا پدیده‌های فیزیولوژیک ممکن است در زمان‌های مختلف رخ دهند. اما یک محدوده زمانی طبیعی وجود دارد که مهم است که فرد در آن باشد.

همچنین یکی از نگرانی‌های اصلی والدین پس از آن که متوجه می‌شوند دندان‌های آسیاب شیری در چه سنی می‌افتد، مشکلات مربوط به نبود آن‌ها می‌شود. یعنی اگر کودک دندان‌های شیری خود را زودتر یا دیرتر از دست بدهد، چه مشکلاتی پیش می‌آید.

همه چیز درمورد دندان‌های کودکان

در دوران کودکی، فرآیند رویش دندان‌ها آغاز می‌شود. در این مدت، دندان‌هایی که هنگام لبخند آشکار می‌شود، از هر دو نوع دندان، یعنی دندان‌های شیری و دندان‌های دائمی، می‌توانند باشند. زیرا یک نوع دندان تدریجا جای خود را به نوع دیگر می‌دهد.

دندان‌های شیری فرزندان به ترتیب‌های مختلفی ممکن است ظاهر شوند. اما احتمال دارد فرزندتان آن‌ها را برعکس ترتیب ورودشان، از دست دهد. اگر فرزندتان دندان‌ها را با تاخیر نسبت به هم‌سن‌هایشان درآورد، ممکن است آن‌ها را نیز با دوامی دیرتر از دست بدهند.

دندان‌های میانی به‌طور معمول اولین دندان‌هایی هستند که در شش تا هفت سالگی می‌افتند و سپس دندان‌های جانبی، در هفت تا هشت سالگی. احتمالا دندان‌های آسیاب نیز در این زمان‌ها می‌افتند. اما بیشترین احتمال برای افتادگی آن‌ها بین ۹ تا ۱۲ سالگی است. دندان‌های نیش فک پایین بیشتر بین ۹ تا ۱۲ سالگی و دندان‌های نیش فک بالا معمولا بین ۱۰ تا ۱۲ سالگی ظاهر می‌شوند.

جدول درآمدن و افتادن دندان آسیاب شیری

کودکان با نرخ رشد منحصر به فرد خودشان پیش می‌روند. بنابراین حواستان باشد که همه جدول‌های زمانی رشد تنها چارچوب‌های کلی هستند و ظهور اولین دندان کودک در سه ماهگی یا بعد از یک سالگی تولد کاملاً طبیعی است. همچنین هیچ جای نگرانی‌ نیست اگر دندان‌های فرزندتان به ترتیبی غیرمعمول نسبت به آنچه در این مقاله گفتیم ظاهر شوند. به‌طور کلی، جدول درآمدن و افتادن دندان‌های شیری کودکان مطابق با زمان خاصی است.

دندان‌های آسیاب اول دندان‌های پهنی که در نیمه‌ٔ پشتی دهان قرار دارند، در 13 تا 19 ماهگی در فک بالا ظاهر می‌شوند. تا زمانی که دندان‌های آسیاب فک پایین ظاهر نشوند، آنها نمی‌توانند به طور کامل عملکرد کنند. دندان‌های شیری رنگشان سفیدتر و اندازه‌شان کوچک‌تر از دندان‌های دائمی است.

دندان‌های آسیاب قرینه در فک پایین در 14 تا 18 ماهگی ظاهر می‌شوند. در حال حاضر فرزند شما واقعاً می‌تواند به طور جدی غذاهایی را بخورد و بجود. گاهی اوقات دندان‌های آسیاب اول ابتدا در یک سمت دهان و سپس در سمت دیگر آن در فک بالا و پایین ظاهر می‌شوند.

زمان افتادن دندان آسیاب شیری یکسان نیست

در مورد اینکه دندان آسیاب شیری در چه زمانی می‌افتد باید به نکات زیر توجه کرد.

اولا دندان‌های آسیاب شیری معمولا بین سنین 6 تا 12 سالگی می‌افتند. اما زمان افتادگی این دندان‌ها از کودکی به کودک دیگر متفاوت است. برخی کودکان ممکن است زودتر و برخی دیرتر دندان‌های آسیاب شیری خود را از دست دهند.

این تفاوت زمانی طبیعی است و لزوما نشانه مشکلی نیست. مهم است که کودک در محدوده زمانی معمول قرار گیرد. والدین نباید با مقایسه کودکان خود در این زمینه نگران شوند. هر کودک روند رشد و افتادگی دندان‌های خود را دارد. اگر دندان‌های آسیاب به طور بسیار زودتر یا دیرتر از محدوده طبیعی بیفتد، آنگاه باید به دندانپزشک مراجعه کرد.

دندان آسیاب شیری در چه سنی می‌افتد؟

در مجموع، درک این تفاوت‌های فردی در زمان افتادگی دندان‌های آسیاب شیری برای والدین مهم است تا نگرانی بی‌جا ایجاد نشود و در صورت لزوم به موقع به دندانپزشک مراجعه کنند.

دیر یا زود افتادن دندان آسیاب

مطمئناً یکی از نگرانی‌های والدین پس از اطلاع از زمان فوران دندان‌های آسیاب شیری، این است که آیا اینکه کودکشان دندان‌های آسیاب شیری خود را زودتر یا دیرتر از زمان مورد انتظار از دست دهد، منجر به چه مشکلاتی خواهد شد؟

اگر کودک به دلیل هر دلیلی دندان‌های آسیاب شیری خود را زودتر از زمان‌بندی طبیعی از دست دهد، باید فضای خالی موجود را حفظ کرد، تا از مشکلاتی مانند کمبود فضا برای دندان‌های دائمی جلوگیری شود. به همین دلیل، مهم است که فرزندتان تحت نظر یک دندانپزشک اطفال قرار بگیرد.

علاوه بر این، اگر دندان‌های آسیاب شیری در حفره دهانی بیشتر از زمان مشخص باقی بمانند، ممکن است مشکلاتی مانند رویش نامناسب دندان‌های دائمی ایجاد شود. به همین دلیل، حائز اهمیت است که کودک در زمان حد فوران دندان‌های آسیاب شیری، که بین ۹ تا ۱۲ سالگی است، توسط یک دندانپزشک تخصصی کودکان معاینه شود. این اقدام به ارتقاء سلامت دهان و دندان کودک کمک می‌کند و امکان درمان بهتر در زمان مناسب را فراهم می‌کند.

دلایل ریزش دندان آسیاب شیری

دلایل اصلی ریزش دندان های آسیاب در کودکان عبارتند از:

1. رشد طبیعی و فیزیولوژیک:

دندان‌های آسیاب شیری به طور طبیعی در سنین 6 تا 12 سالگی شروع به افتادن می‌کنند تا جای خود را به دندان‌های آسیاب دائمی بدهند. این فرایند طبیعی رشد و تکامل دندان‌ها در کودکان است.

2. ایجاد فضا برای دندان‌های دائمی:

با افتادن دندان‌های آسیاب شیری، فضا برای رویش دندان‌های آسیاب دائمی ایجاد می‌شود. این امر برای رشد طبیعی و سالم دندان‌های دائمی ضروری است.

3. کمبود مواد معدنی:

گاهی کمبود مواد معدنی مانند کلسیم و فسفر می‌تواند باعث تضعیف ساختار دندان‌ها و ریزش زودرس آن‌ها شود.

4. آسیب‌های ضربه‌ای:

ضربات و آسیب‌هایی که به دهان و فک کودک وارد می‌شود، می‌تواند باعث فوران زودرس دندان‌های آسیاب شود. اینکه بدانید دندان آسیاب شیری در چه سنی می‌افتد مهم است؛ زیرا که باید فضا برای بیرون زدگی دندان‌های دائمی در دهان زیر نظر پزشک مدام چک شود.

5. عفونت‌های دهانی:

عفونت‌های دهانی مانند پوسیدگی دندان کودکان یا التهاب لثه‌ها می‌تواند به تضعیف ساختار دندان‌ها و ریزش آن‌ها منجر شود.

بنابراین آگاهی از این دلایل به والدین کمک می‌کند تا از سلامت دندان‌های کودک خود مراقبت کنند و در صورت بروز مشکل، به موقع به دندانپزشک مراجعه نمایند.

نکات مهم در مورد افتادن دندان آسیاب شیری

• دندان‌های شیری خلفی یا دندان‌های آسیاب شیری، حدوداً بین ده تا دوازده سالگی ظاهر می‌شوند. ولی تغییرات در زمان رویش ممکن است حدود ۶ ماه زودتر یا دیرتر نیز طبیعی در نظر بگیرید.
• اگر کودک خیلی زودتر دندان آسیاب شیری خود را از دست داد، باید فضا نگهداری در محل دندان را انجام دهد. تا مشکلاتی از جمله نبود فضا مورد نیاز برای دندان دائمی، جلوگیری شود.
• در صورتی که دندان آسیاب شیری خارج از محدوده زمان طبیعی در دهان باقی بماند، نیاز به بررسی با عکس رادیوگرافی دارد.
• گاهی اوقات ممکن است جوانه دندان دائمی در زیر دندان شیری خلفی نباشد که مشکلی است که حتما باید بررسی شود.
• زیاد ماندن دندان شیری ممکن است باعث رویش نابجای دندان دائمی شود. در این صورت دندان شیری باید به سرعت خارج شود.
• توصیه می‌شود که کودکان در سن افتادگی دندان‌های شیری خلفی حتماً توسط دندانپزشک متخصص کودکان معاینه شوند.

اگر کودکان به دلایلی دندانشان را زود از دست دادنده باشند، دندانپزشک کودکان می‌تواند در این مسیر راهنمایی‌های خوب و مفیدی را انجام دهد. تا دندان دائمی کمترین آسیب را از این موضوع ببیند. برای مثال می‌توان از فضا نگهداری دندان کودک استفاده کرد. بنابراین، مراقبت از دندان‌های شیری کودکان بسیار مهم و ضروری است.

مراقبت‌های بعد از افتادن دندان آسیاب شیری

در صورتی که کودک به هر دلیلی دندان‌های شیری خود را زودتر از زمان طبیعی از دست دهد، باید فضا در محل دندان به‌خوبی حفظ شود تا کودک با مشکلاتی مانند ناتوانی در رشد دندان‌های دائمی مواجه نشود. بنابراین، توصیه می‌شود که فرزندتان تحت نظر دندانپزشک کودکان قرار بگیرد.

علاوه بر این، اگر دندان‌های شیری بیشتر از زمان مناسب در حفره دهان باقی بمانند، ممکن است منجر به مشکلاتی مانند رویش نامنظم دندان‌های دائمی شود. بنابراین، حتماً لازم است که کودک در سن 9 تا 12 سالگی توسط یک دندانپزشک متخصص کودکان معاینه شود تا در صورت وجود هرگونه مشکل، بهترین راه حل درمانی برای او تعیین شود و در زمان مناسب، بهترین مراقبت‌ها برای کودک انجام شود.

بعد از افتادگی دندان آسیاب شیری، باید به نرمی و با دقت محل افتادگی دندان را مسواک کرد. این کار باعث می‌شود تا محل دندان تمیز و بهداشتی باقی بماند و از عفونت یا التهاب جلوگیری شود. استفاده از نخ دندان نیز توصیه می‌شود تا باقی مانده غذاها از بین این محل دندان پاک شوند.

بنابراین، استفاده از مسواک و رعایت بهداشت دهان و دندان در این دوره نه تنها مانعی ندارد، بلکه بسیار ضروری است تا از عفونت و مشکلات احتمالی جلوگیری شود.

درآمدن دندان دائمی پشت دندان آسیاب شیری

یکی از دلایلی که باعث نگرانی درباره رشد دندان‌های دائمی پشت دندان‌های شیری می‌شود، این است که در ابتدای رشد خود، دندان‌های دائمی ساختار محکمی ندارند و اگر مانعی در راه رشد آن‌ها باشد، ممکن است شکل آن‌ها تغییر کند. بسیاری از افراد علت کجی دندان‌های دائمی را به خروج دیر هنگام دندان‌های شیری نسبت می‌دهند.

برای پیشگیری از این مشکل، می‌توان شروع به برداشت دندان‌های شیری کرد که دیرتر از زمان معمول خود از بین می‌روند. برای این کار، ابتدا بهتر است به دندانپزشک کودکان متخصص مراجعه کرد. دندانپزشک می‌تواند تشخیص دهد که آیا برداشت زودهنگام دندان‌های شیری ضروری است یا خیر. در صورت نیاز، اقدامات مناسب را انجام دهد تا رشد دندان‌های دائمی به بهترین شکل ممکن صورت گیرد.

ارتودنسی دندان آسیاب شیری

گاهی خروج زود هنگام دندان شیری یا در عدم رشد دندان دائمی منجر به ارتودنسی خواهد شد که در ادامه به مواقعی که کودک شما نیاز به ارتودنسی دارد پرداخته می‌شود.

شلوغی و بهم فشردگی دندان‌ها:

دندان‌های شیری باید حفظ شوند تا فضا برای رشد دندان‌های دائمی باقی بماند. اگر دندان‌های شیری زود بیفتند یا خارج شوند، ممکن است فضا محدود شود و دندان‌های دائمی نتوانند به طور صاف و همراستا بیرون بزنند. نتیجه این می‌تواند کجی دندان‌ها یا عدم بیرون زدگی کامل آنها باشد. در چنین مواردی نمی‌توان با خروج دندان شیری مشکل را حل کرد و باید درمان ارتودنسی انجام شود.

2. 2. فضا نگهدار برای دندان شیری کشیده شده:

اگر دندان شیری زود کشیده شود، از فضا نگهدار استفاده می‌شود تا فضای خالی حفظ شود. این جلوی اشغال شدن فضا توسط سایر دندان‌ها را می‌گیرد و از مشکل شلوغی و بهم فشردگی دندان‌ها در آینده پیشگیری می‌کند. معمولا اگر دندان شیری قبل از 4 سالگی از دست رفته باشد، نیاز به فضا نگهدار بررسی می‌شود.

3. 3. نیفتادن به موقع دندان شیری:

اگر تا 8 سالگی دندان شیری نیفتد، ممکن است مشکلی وجود داشته باشد. ارتودنتیست با عکس پرتوی ایکس و معاینه دهان، علت را تشخیص می‌دهد و درمان لازم را انجام می‌دهد.

4. 4. عدم وجود دندان به صورت مادرزادی:

گاهی دندان دائمی که قرار است جایگزین دندان شیری شود، اصلا وجود ندارد، در این موارد مادرزادی، دندان شیری معمولا نمی‌افتد.

5. 5. دندان اضافی:

کودک ممکن است دندان اضافی داشته باشد که مسیر بیرون زدن سایر دندان‌ها را مسدود کند. در صورت وجود دندان اضافی، باید کودک به ارتودنتیست معرفی شود.

بعد از افتادن دندان آسیاب شیری باید از فضای ایجاد شده در لثه مراقبت کرد تا دندان دائمی به درستی رشد کند.

جمع بندی

اگر از دندان‌های شیری کودکان مراقبت صورت نگیرد و این دندان‌ها به پوسیدگی و خرابی دچار شوند و از دست بروند، خاصیت هدایت دندان‌های دائمی به مسیر درست خود از بین می‌رود و این می‌تواند رویش درست دندان‌های دائمی کودکان را مختل کند. به هر حال، اگر برای هر دلیلی کودکان دندان‌های خود را از دست داده باشند، دندان‌پزشک کودکان می‌تواند راهنمایی‌های موثری ارائه دهد تا از آسیب کمتری برخوردار شوند، به عنوان مثال می‌توان از سوزن فضای نگهدارنده دندان کودک استفاده کرد. اما مراقبت از دندان‌های شیری کودکان بسیار حیاتی و ضروری است.

به احتمال زیاد، فرزند شما تقریبا در ۱۳ سالگی و ظرف چند سال، تمام ۲۸ دندان دائمی بالغانه را خواهد داشت. دندان‌های عقل او نیز از ۱۷ تا ۲۱ سالگی شکل می‌گیرند. اگر نگرانی‌ درباره دندان‌های فرزندتان دارید، بهتر است با یک دندانپزشک کودکان در کلینیک ارغوان کرج مشورت کنید.