Dental infection control

عفونت دندان زمانی رخ می‌دهد که انسان دندان پوسیده و خراب خود را بدون درمان رها کند. زمانی که ریشه دندان در فاصله بین لثه تا استخوان فک، عفونی شود دندان‌ها نیز دچار عفونت می‌شوند.

از طرف دیگر اگر پوسیدگی دندان به مرکز و عصب دندان‌ها برسد، اما برای درمان اقدام به عصب کشی نکنید، می‌تواند منجر به عفونت دندان شود. در ادامه همه جوانب این مشکل را مورد بررسی قرار می‌دهیم. باورهای غلطی نیز در این مورد وجود دارد که برای شما بازگو می‌کنیم.

 

عفونت دندان چیست؟

باکتری‌های موجود در دهان مشکلاتی مانند پوسیدگی دندان به وجود می‌آورند. اگر به این مشکلات هر چند کوچک رسیدگی نشود می‌تواند منجر به مشکلات بزرگتری شود. یکی از آن مشکلات عفونت دندان است که قدرت انتقال به سایر قسمت‌های بدن را دارد و در یک جا باقی نمی‌ماند.

پس به شما توصیه می‌کنیم حتماً در سریع‌ترین زمان ممکن به این مشکل رسیدگی کنید و اقدام به درمان آن کنید. معمولاً عفونت‌های دندانی به شکل آبسه دندان بروز می‌کند.

در این حالت بیمار مجبور است که با عفونت، درد و آبسه به مطب دندانپزشکی مراجعه کند. اگر کیست موجود کوچک باشد درمان راحت‌تر صورت می‌گیرد و اگر کیست بزرگتر باشد باید جراحی انجام شود.

جراحی برداشت کیست به این شکل است که به وسیله یک تیغ برشی در لثه ایجاد می‌شود و انتهای ریشه در اختیار پزشک قرار می‌گیرد. عفونت تخلیه می‌شود و پس از شستشو، با استفاده از مواد پر کننده پر می‌شود و سپس لثه را بخیه می‌زنند.

 

عفونت دندان چه علائمی دارد؟

اگر به هر دلیلی نتوانستید دندان خراب خود را درمان کنید باید علائم عفونت دندان را بشناسید تا با بروز هر یک از این علائم فوراً به دندانپزشک مراجعه کنید. این علائم عبارتند از:

  • حساسیت به غذاهای گرم و سرد

اگر به حساسیت دندان دچار شدید، باید بدانید که عصب دندان شما تحت تاثیر غذاهای سرد و گرم است. در این شرایط امکان وجود عفونت در دهان شما است و شاید هم تا الان به عفونت مبتلا شده باشید.

  • درد شدید

درد دندان یکی از بدترین دردهایی است که یک فرد می‌تواند تجربه کند. زمانی که دندان شما دچار عفونت باشد این درد شدیدتر می‌شود و معمولاً با هیچ مسکن و قرصی آرام نخواهد شد. این دردها به صورتی است که گاهی خیلی شدید است و گاهی کم می‌شود.

  • ورم فک لثه صورت

به طور کلی عفونت شامل تجمع زیاد چرک در قسمت ریشه دندان است. همین چرک‌ها منجر به ورم صورت می‌شوند. این ورم گاهی آنقدر زیاد است که می‌تواند صورت فرد را دچار تغییر شکل کند.

  • بو و طعم بد دهان

یکی از علائم عفونت دندان بوی بد دهان است. البته این بو می‌تواند عوامل دیگری نیز داشته باشد که یکی از دلایل آن عفونت است. در این صورت شاید خود فرد نتواند متوجه بوی بد دهانش شود و دیگران این مورد را به او متذکر می‌شوند.

اگر در دهان خود طعم ناخوشایند یا تلخ دارید احتمالاً دندان‌های شما دچار عفونت شده است.

  • عدم باز شدن دهان بر اثر عفونت دندان

وقتی که ریشه دندان شما این مشکل را پیدا کند، ممکن است نتوانید دهان خود را به اندازه کافی باز کنید.

 

عوارض عفونت دندان

باید بدانید که این مشکل یکی از مشکلات و بیماری‌های شایع در جهان است و علائم آن طوری است که معمولاً به زودی تشخیص داده می‌شود. اما اگر این اتفاق با تاخیر صورت گیرد می‌تواند عوارضی داشته باشد.

به این منظور دندانپزشکان توصیه می‌کنند که هر ۶ ماه یک بار برای بررسی وضعیت دهان و دندان خود به دندانپزشکی مراجعه کنید. عوارضی که در نتیجه عفونت دندان ممکن است رخ دهد عبارت است از:

  • آبسه گلو

در نتیجه شرایط خاصی از عفونت‌های دندانی یا ضربات ناگهانی نوع خاصی از عفونت به نام آبسه در گلو ایجاد می‌شود. که عدم درمان آن بسیار خطرناک است و گاهی حتی منجر به مرگ نیز می‌شود. از نشانه‌های این آبسه می‌توان به تورم گلو همراه با درد، تب و عدم توانایی به بلع غذا اشاره کرد.

  • سلولیت

در نتیجه عدم درمان پوسیدگی دندان کودکان عارضه‌ای در مناطق نرم بافت دهان آنها به نام سلولیت ایجاد می‌شود که برعکس آبسه در یک جا باقی می‌ماند. از علائم آن بوی بد دهان، تب و لرز و استفراغ است.

  • سپسیس

بیماری سپسیس بر اثر گسترش عفونت و ورود آن به خون ایجاد می‌شود. هذیان گویی، کاهش سطح هوشیاری، ضربان قلب بالا، بالا و پایین شدن دمای بدن، احساس درد در نواحی استخوانی مانند دست و پا از جمله عوارض این بیماری است.

  • استئومیت

استئومیت یا عفونت استخوان در پی آلودگی استخوان‌ها به عفونت وجود می‌آید.

  • کیست دندان

زمانی که چرک و مایع عفونت در حفره پایین دندان جمع شود، تبدیل به کیست می‌شود. در هنگام تشخیص سریع با دارو رفع می‌شود و در غیر این صورت نیاز به جراحی دارد.

 

راه‌های پیشگیری از عفونت دندان

اگر می‌خواهید که از شر این مشکل خلاص شوید و هیچ موقع به آن مبتلا نشوید باید یک سری از نکات را رعایت کنید. از جمله:

  • رعایت نکات بهداشتی دهان و دندان
  • عدم استعمال دخانیات
  • اهمیت استفاده از نخ دندان پس از هر وعده غذایی
  • استفاده از مسواک مناسب در وعده‌های منظم و خمیر دندان حاوی فلوراید
  • کاهش مصرف قند و شکر و رعایت رژیم غذایی مناسب
  • حذف نوشابه و نوشیدنی‌های گاز دار
  • استفاده از انواع میوه‌ها و سبزی‌ها در برنامه غذایی و مواد غذایی فیبردار
  • قرقره با آب نمک

 

 

درمان خانگی عفونت دندان

اگر متوجه شدید که دندان شما عفونت دارد و شرایط مراجعه به دندانپزشک را ندارید می‌توانید در خانه و با انجام کارهای زیر به درمان این مشکل بپردازید.

  • آویشن و درمان عفونت دندان

اگر قصد دارید عفونت خود را در خانه درمان کنید می‌توانید از آویشن استفاده کنید. مقداری از آویشن آسیاب شده را بر ناحیه مورد نظر قرار دهید تا درد شما تسکین یابد.

  • آب و نمک قرقره کنید

می‌دانید که از قدیم برای درمان عفونت از آب و نمک استفاده می‌شود. دندان درد نیز از این قاعده مستثنا نیست و برای کاهش درد و تسکین آبسه دندان و عفونت دندان می‌توانید از این روش ساده استفاده کنید.

به این منظور یک دوم قاشق چایخوری نمک را با دو فنجان آب ولرم قاطی کنید و سپس اقدام به شستشوی دهان خود با این ماده کنید. می‌توانید دو دقیقه این محلول را در دهان خود نگه دارید و سپس آن را به بیرون بریزید. در هر وعده سه بار این کار را تکرار کنید.

  • جوش شیرین

یک ماده ضد باکتری قوی جوش شیرین است که در اکثر خانه‌ها وجود دارد. مقداری از آن را بر روی دندان عفونی خود قرار دهید تا درد شما تسکین بیابد.

  • کمپرس سرد برای عفونت دندان

سرما با افزایش روند خونرسانی، ورم و درد را کاهش می‌دهد. به این منظور می‌توانید از کمپرس سرد به وسیله یخ استفاده کنید. یخ را داخل حوله و یا پارچه تمیز قرار دهید و بر روی ناحیه درد خود بگذارید.

  • روغن میخک و عفونت دندان

از قدیم الایام میخک را به عنوان داروی ضد درد دندان می‌شناسند. می‌توانید مقداری از روغن این گیاه را از فروشگاه تهیه کنید و بر روی ناحیه دردناک بمالید.

 

درمان‌های پزشکی عفونت دندان

زمانی که به دندانپزشکی مراجعه می‌کنید دندانپزشک با توجه به عوامل زیاد مانند محل درد، میزان عفونت، گسترش عفونت و شرایط جسمی بیمار یکی از درمان‌های زیر را در نظر می‌گیرد.

  • عصب‌کشی

به منظور حذف پوسیدگی‌ها، عفونت‌ها و از بین بردن باکتری‌های داخل دهان از عصب کشی استفاده می‌شود. در این روش درمانی کل قسمت‌های پوسیده دندان برداشته می‌شود و با ماده‌های پلاستیک مانند جای خالی آن پر می‌شود. سپس در صورت نیاز از مواد پر کننده پر می‌شود.

  • آپیکوکتومی

اگر عفونت دندان به ریشه رسیده باشد تنها عصب کشی جوابگو نیست و دندانپزشکان از آپیکوکتومی استفاده می‌کند. به این منظور مقداری از لثه را برش می‌دهند تا بخش انتهایی ریشه که درگیر عفونت است از دهان خارج گردد.

  • آنتی بیوتیک‌ها

برای درمان عفونت دندان و جلوگیری از انتقال و گسترش عفونت از این دسته داروها استفاده می‌شود. در برخی مواقع ممکن است در کنار مصرف آنها از روش‌های دیگر درمانی هم استفاده گردد. طول مصرف این داروها را نیز متخصص مشخص می‌کنند. همچنین ممکن است از تخلیه عفونت نیز در کنار آنتی بیوتیک‌ها استفاده شود.

  • آموکسی سیلین

اولین داروی انتخابی برای درمان دندان درد و عفونت دندان آموکسی سیلین است. اگر عفونت خیلی جدی باشد از ترکیب آن با دیگر داروها استفاده می‌شود. باید بدانید استفاده به موقع و سر ساعت این دارو بسیار مهم است.

 

چگونه می‌توانیم درد ناشی از عفونت را کاهش دهیم؟

همانطور که گفتیم حتماً برای درمان باید به پزشک متخصص یا همان دندانپزشک مراجعه کنید. اما اگر بنابر دلایلی مانند شلوغی مطب و تاخیر نوبت، نتوانستید زود اقدام کنید می‌توانید راه حل‌های زیر را جهت کاهش درد عفونت دندان خود امتحان کنید.

  • غذاهای خیلی گرم و سرد مصرف نکنید. این مورد در مورد نوشیدنی‌ها نیز صدق می‌کند.
  • غذاهای آبکی و فاقد روغن بخورید.
  • غذاهای خشک که نیاز به جویدن دارد مصرف نکنید.‌
  • از مسکن‌هایی مانند استامینوفن و ژلوفن استفاده کنید.

 

چه موقع به پزشک مراجعه کنیم؟

اگر متوجه نشانه عفونت دندان شدید بلافاصله به دندانپزشک مراجعه کنید تا اقدامات درمانی شما هرچه سریع‌تر شروع شود. همچنین با این کار از انتقال عفونت به سایر قسمت‌های بدن جلوگیری می‌شود که بسیار خطرناک است.

اما باید بدانید برخی از علائم عفونت دندان مخفی هستند و به راحتی قابل تشخیص نیست. در نتیجه باید هر ۶ ماه یک بار برای چکاپ کامل دهان و دندان خود به دندانپزشک مراجعه کنید.

 

۵ باور غلط در حوزه کنترل عفونت دندان

در حوزه دندانپزشکی کنترل عفونت یک بخش بسیار مهمی است و پروسه‌های خاصی در دندانپزشکی به این منظور انجام می‌شود. اما همچنان باورهای غلطی در مورد این موضوع بین مردم رواج دارد. در ادامه برخی از این باورها را بیان می‌کنیم.

  • دستکش‌های موجود در دندانپزشکی عملاً از دست‌ها محافظت می‌کند.

برخی‌ها بر این باورند که با پوشیدن دستکش دندانپزشکی دست آنها از تمامی آلودگی‌ها و عفونت‌ها دور می‌ماند. اما بنا بر گفته سازمان نظارت این سخن درست نیست. یعنی سوراخ‌های بسیار ریزی بر روی دستکش‌ها وجود دارد که می‌تواند آلودگی‌ها را به دست انتقال دهد. به منظور جلوگیری از این مشکل لازم است پس از هر بار استفاده دست‌های خود را با آب و صابون ضدعفونی کنید.

  • استفاده خیس از ابزار دندانپزشکی

پس از هر عمل دندانپزشکی ابزارها در یک چرخه استریل ضدعفونی می‌شوند. این ابزارها باید تا زمانی که کاملاً خشک شوند بی استفاده بمانند. اگر مجدد بخواهید از آن استفاده کنید باید آنها را خشک کنید.

در صورتی که این ابزارها خیس باشند و با دست شما تماس پیدا کنند، باکتری‌ها وارد فضای بسته می‌شوند و مجدد آنها را آلوده می‌کنند. یعنی عملاً عملیات ضدعفونی بی‌فایده می‌شود.

  • فرقی ندارد چگونه ابزارها را صدعفونی کنیم.

هر ابزار با توجه به شرکت سازنده‌ای که دارد دستورالعمل ضدعفونی کننده خاصی دارد. دستورالعمل ضدعفونی آنها و پک اتوکلاوی که باید جهت ضدعفونی استفاده شود به صورت کاملاً مشخص و شفاف بر روی بسته‌بندی این محصولات نوشته شده است. به این منظور به توصیه‌ها و حرف‌های همکاران و دیگر افراد اعتماد نکنید. تنها گزینه مورد شرکت سازنده آن، مورد اطمینان است.

  • دندان‌های خروجی را می‌توان در سطل زباله انداخت.

زمانی که عفونت دندان دارید و دندان خود را می‌کشید عفونت بر روی دندان باقی می‌ماند و با انداختن آن به سطل زباله موجب آلودگی مردم و سایر اجسام می‌شود. همچنین باید دندانپزشکان به این نکته توجه کنند که هرگز نباید دندان‌هایی که عفونت دارند را به منظور اهداف آموزشی استریل کنند و مجدد استفاده کنند. چون به هیچ عنوان ضدعفونی نمی‌شود.

  • برای پاکیزگی سطوح خونی، مواد ضدعفونی بیمارستانی نیاز نیست.

زمانی که سطوح مطب دندانپزشکی شما آلوده شد. باید از ضدعفونی کننده‌های بیمارستانی که در بیمارستان‌ها، کلینیک‌ها و مراکز آموزشی و بهداشتی استفاده می‌شود، به منظور نابودی کامل آلودگی‌ها استفاده کنید.

مواد ضدعفونی کننده‌ای که در خانه‌ها مصرف می‌شود جوابگوی از بین بردن آلودگی‌های عفونت دندان نیستند. پس اگر به مورد‌هایی مانند خون بر روی سطوح کلینیک خود برخوردید، حتماً از گزینه اول استفاده کنید.

 

سخن پایانی

عفونت دندان یکی از شایع‌ترین مشکلات دندان است که بر اثر عدم مراجعه به دندانپزشکی جهت رفع مشکلاتی چون پوسیدگی دندان به وجود می‌آید. این مشکل اگر به موقع درمان نشود می‌تواند عوارض خطرناکی همچون آبسه دندان، کیست داشته باشد. در موارد شدیدتر حتی ممکن است منجر به مرگ شود.

برای درمان انواع عفونت دندان می‌توانید به کلینیک دندانپزشکی ارغوان مراجعه کنید. در این کلینیک با توجه به میزان و شدت عفونت بهترین روش‌های درمانی برای شما تجویز می‌شود.

بدون نظر

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *