خارج شدن دندان از فک معمولاً ناشی از حوادثی مانند تصادف یا آسیب‌های ورزشی و یا عفونت‌‌های دندان است. این وضعیت نیاز به اقدام فوری دارد تا احتمال بازگشت دندان به محل خود افزایش یابد.

یکی از دلایل خارج شدن دندان از فک یا خارج شدن دندان از فک زمانی است که دندان‌های اضافی دارید. این دندان‌های اضافی ممکن است در یکی یا هر دو سمت دهان شما رشد کنند. ممکن است چندین دندان اضافی داشته باشید یا فقط یک دندان. خارج شدن دندان از فک همیشه نیاز به درمان ندارد. اما دندانپزشکان توصیه می‌کنند در صورتی که دندان‌های اضافی بر سلامت دهان یا عملکرد آن تأثیر بگذارند، آنها را بردارید.

علت خارج شدن دندان از فک

علل رایج خارج شدن دندان از فک شامل موارد زیر است:

1. ضربه یا آسیب فیزیکی: تصادف‌های ورزشی، سقوط یا هر نوع ضربه به ناحیه دهان و دندان می‌تواند منجر به این معضل شود.
2. عفونت دندانی: عفونت‌های شدید در لثه یا دندان (مانند عفونت پریودنتال) ممکن است سلامت و ثبات دندان‌ها را تحت تأثیر قرار داده و باعث خارج شدن آن‌ها شود.
3. مشکلات ساختاری: برخی مشکلات ژنتیکی یا ساختاری در فک یا دندان می‌تواند منجر به این مشکل گردد.
4. بیماری‌های سیستمیک: بیماری‌هایی مانند دیابت یا مشکلات خودایمنی ممکن است بر سلامت دندان‌ها و لثه‌ها اثر بگذارند.
5. حفره‌های دندانی: حفره‌های عمیق و عدم درمان آن‌ها می‌تواند باعث تضعیف دندان و در نهایت خارج شدن آن شود.
6. سن و تغییرات مرتبط با پیری: با افزایش سن، ساختارهای حمایتی دندان‌ها ممکن است ضعیف شوند و دندان‌ها به راحتی خارج شوند.

بهتر است اگر دندانی به هر دلیلی خارج شد، فوراً به دندان‌پزشک مراجعه کنید تا بررسی و درمان مناسب انجام گیرد.

دندان‌ اضافی چیست؟

هایپر دونتیا اصطلاح پزشکی برای دندان‌های اضافی (دندان‌های اضافی) است. افرادی که هایپر دونتیا دارند ممکن است:

یک دندان اضافی یا چندین دندان اضافی.

دندان‌های اضافی در یک یا هر دو سمت دهان آن‌ها.

دندان‌های اضافی در فک بالایی، فک پایینی یا هر دو. (هایپر دونتیا معمولاً در فک بالایی شایع‌تر است.)

دندان‌های اضافی که به‌تنهایی یا در خوشه‌ها ظاهر می‌شوند.

دندان‌های اضافی قابل مشاهده (بروز کرده) یا پنهان (فشرده) اضافی.

هایپر دونتیا دندان‌های اولیه (شیرخوارگی) و دائمی (بزرگسالی) را تحت تأثیر قرار می‌دهد، به این معنی که هرکسی ممکن است آن را داشته باشد. معمولاً، کودکان مجموعاً ۲۰ دندان اولیه دارند و بزرگسالان مجموعاً ۳۲ دندان دائمی دارند. بنابراین، کودکان با بیش از ۲۰ دندان و بزرگسالان با بیش از ۳۲ دندان هایپر دونتیا دارند.

این مورد مشکل دندانی غیرمعمول است و حدود ۱٪ تا ۳٪ از تمام ناهنجاری‌های دندانی را تشکیل می‌دهد. این وضعیت تا ۳.۸٪ از دندان‌های دائمی (بزرگسال) و تا ۰.۶٪ از دندان‌های اولیه (شیرخوارگی) را تحت تأثیر قرار می‌دهد. در بزرگسالان، هایپر دونتیا دو برابر بیشتر در مردان و افرادی که در زمان تولد به عنوان مرد شناخته شده‌اند، شایع است.

انواع دندان‌های اضافی

دندانپزشکان دندان‌های اضافی را بر اساس مکان آن‌ها در دهان شما طبقه‌بندی می‌کنند:

• مزیدنس‌ها رایج‌ترین نوع دندان‌های اضافی هستند. آن‌ها مستقیماً پشت دندان‌های جلویی فوقانی شما رشد می‌کنند.
• پارامولارها در کنار دندان‌های آسیابی شما رشد (بروز) می‌کنند (به سمت زبان یا گونه شما).
• دیستومولارها در امتداد (پشت) بقیه دندان‌های آسیابی شما بروز می‌کنند.
• دندان‌های اضافی همچنین اشکال مختلفی دارند، از جمله:
• مخروطی (شکل مخروطی).
• اضافی (یک دندان اضافی که شبیه به یک دندان معمولی است).
• توبولر (شکل بشکه‌ای).
• ادنتوم (یک تومور بی‌ضرر و غیرسرطانی که شبیه به توده یا دندانی به شکل غیرطبیعی است).

علائم هایپردونتیا

علامت اصلی خارج شدن دندان از فک، وجود یک یا چند دندان اضافی است. در بیشتر موارد، هایپر دونتیا باعث ناراحتی نمی‌شود. اما اگر یک دندان اضافی فشار زیادی به لثه‌ها یا فک‌های شما وارد کند، ممکن است دچار موارد زیر شوید:

درد.

تورم.

نرمی.

ازدحام.

عفونت.

عوامل ایجاد

علت دقیق هایپر دونتیا ناشناخته است، اما به نظر می‌رسد که با چندین بیماری ارثی مرتبط باشد، از جمله:

• سندرم گاردنر. یک اختلال ژنتیکی نادر که باعث ایجاد کیست‌های پوستی، رشد غیرطبیعی جمجمه و رشد غیرطبیعی روده بزرگ می‌شود.
• سندرم ایلرز-دنلوس. یک وضعیت ارثی که باعث مفاصل شل می‌شود که به راحتی دررفتگی دارند، پوست زود آسیب‌پذیر، اسکولیوز و عضلات و مفاصل دردناک.
• بیماری فبری. این سندرم باعث ناتوانی در عرق کردن، دست‌ها و پاهای دردناک، rash پوستی قرمز یا آبی و درد شکمی می‌شود.
• لب شکری و کام شکری. این نقص‌های مادرزادی باعث ایجاد یک شکاف در سقف دهان یا لب بالایی، مشکلات در خوردن یا صحبت کردن و عفونت‌های گوش می‌شود.
• دیسپلازی کلیدوکرا نیال. این وضعیت باعث توسعه غیرعادی جمجمه و استخوان ترقوه می‌شود.

حادثه، دلیل خارج شدن دندان از فک

خارج شدن دندان از فک، که به آن اوالسیون (Avulsion) نیز گفته می‌شود، به حالتی اطلاق می‌شود که دندان به طور کامل از ساکت دندانی خود خارج می‌شود. این وضعیت معمولاً ناشی از حوادث است و در کودکان بیشتر مشاهده می‌شود.

این اتفاق معمولاً در اثر ضربه یا آسیب به دندان‌ها رخ می‌دهد و در چنین مواقعی والدین و افراد باید آمادگی داشته باشند تا به درستی واکنش نشان دهند. در صورتی که دندان از فک خارج شود، مهم است که دندان را با احتیاط حمل کرده و از تماس با ریشه آن خودداری شود.

دلایل اصلی

1. حوادث: بروز حوادثی مانند دوچرخه‌سواری یا فوتبال می‌تواند منجر به خارج شدن دندان شود.
2. عوامل پزشکی: در برخی موارد، مشکلات دندانی مانند عفونت یا تحلیل استخوان نیز می‌توانند باعث خارج شدن دندان شوند.

علائم

– احساس درد و ناراحتی در ناحیه دندان کشیده شده.

– تغییر در ظاهر لثه و احساس تیزی یا زبری در محل کشیده شده.

– مشکل در جویدن و گاز زدن غذا.

اقدامات فوری

در صورت بروز این حادثه، اقدامات زیر توصیه می‌شود:

1. آرام کردن فرد آسیب‌دیده: به ویژه اگر کودک باشد.
2. پیدا کردن دندان: دندان را از ناحیه تاج (قسمت سفید) بردارید و از لمس ریشه خودداری کنید.
3. شستشوی دندان: اگر دندان کثیف شده است، آن را زیر آب سرد بشویید و سپس در محل خود قرار دهید.
4. حفظ رطوبت دندان: اگر نمی‌توانید دندان را به محل خود برگردانید، آن را در شیر یا بزاق دهان نگهداری کنید.
5. مراجعه به دندانپزشک: سریعاً به یک مرکز اورژانس دندانپزشکی مراجعه کنید تا شانس بازگشت دندان افزایش یابد.

پیشگیری و مراقبت

برای جلوگیری از بروز چنین حوادثی، والدین باید به ایمنی کودکان توجه داشته باشند و همچنین اطلاعات کافی درباره مراقبت‌های بعد از کشیدن دندان داشته باشند. در صورتی که دندانی کشیده شود، مراقبت مناسب از حفره ایجاد شده نیز اهمیت دارد تا از عفونت و تحلیل استخوان و بیماری‌های فکی جلوگیری شود.

عفونت دندان باعث خارج شدن دندان از فک می‌شود

عفونت دندانی و از دست رفتن دندان از فک دو مشکل شایع در زمینه بهداشت دهان و دندان هستند. این امر می‌توانند عواقب جدی برای سلامت فرد داشته باشند.

علل و علائم:

عفونت دندانی معمولاً به دلیل تجمع باکتری‌ها در اطراف دندان و لثه‌ها ایجاد می‌شود. این عفونت می‌تواند ناشی از پوسیدگی، شکستگی یا پرکردگی نامناسب دندان باشد که به پالپ دندان آسیب می‌زند. علائم عفونت شامل درد شدید، تورم لثه، ترشح چرک، تب و بوی بد دهان است.

عوارض:

اگر عفونت درمان نشود، ممکن است به آبسه دندان، عفونت استخوان فک و حتی گسترش به سایر قسمت‌های بدن منجر شود. در برخی موارد، کیست‌هایی در ناحیه ریشه دندان ایجاد می‌شوند که نیاز به جراحی دارند.

درمان:

درمان عفونت دندان معمولاً شامل تجویز آنتی‌بیوتیک‌ها و انجام روش‌هایی مانند عصب‌کشی ریشه یا کشیدن دندان است. رعایت بهداشت دهان و استفاده از دهانشویه‌های ضدعفونی‌کننده نیز می‌تواند به پیشگیری از عفونت‌های بعدی کمک کند.

حفره‌های دندانی و خارج شدن دندان

حفره‌های دندانی و خارج شدن دندان از فک دو مشکل رایج در دندانپزشکی هستند که می‌توانند به عوارض جدی منجر شوند. این حفره‌های دندانی، که به آن‌ها پوسیدگی دندان نیز گفته می‌شود، ناشی از تخریب بافت سخت دندان به دلیل فعالیت باکتری‌ها و اسیدهای تولید شده از قندها هستند. این وضعیت معمولاً به دلیل عدم رعایت بهداشت دهان و دندان، مصرف زیاد قند و عدم مراجعه به دندانپزشک برای معاینات دوره‌ای ایجاد می‌شود.

علائم:

– درد و حساسیت دندان در ناحیه آسیب‌دیده

– تغییر رنگ دندان

– ایجاد حفره یا سوراخ قابل مشاهده در دندان

– بوی بد دهان

درمان:

درمان حفره‌های دندانی شامل پر کردن دندان، عصب‌کشی یا در موارد شدید، کشیدن دندان است. پیشگیری از حفره‌های دندانی با رعایت بهداشت دهان، استفاده از خمیردندان حاوی فلوراید و مراجعه منظم به دندانپزشک امکان‌پذیر است.

بیماری‌های سیستمیک و تأثیر آن‌ها بر دندان‌ها

بیماری‌های سیستمیک و خارج شدن دندان از فک می‌توانند به‌طور مستقیم و غیرمستقیم بر یکدیگر تأثیر بگذارند. در ادامه، به بررسی این ارتباط و عوارض آن پرداخته می‌شود.

بیماری‌های سیستمیک شامل انواع اختلالات و بیماری‌هایی هستند که می‌توانند بر عملکرد عمومی بدن تأثیر بگذارند. برخی از این بیماری‌ها می‌توانند به مشکلات دندانی و لثه‌ای منجر شوند:

– بیماری‌های قلبی و دیابت: این بیماری‌ها می‌توانند خطر ابتلا به بیماری‌های پریودنتال را افزایش دهند. در نتیجه، التهاب و عفونت در بافت‌های لثه ممکن است به تحلیل استخوان فک و از دست دادن دندان‌ها منجر شود

– بیماری‌های خودایمنی: برخی از این بیماری‌ها مانند لوپوس یا آرتریت روماتوئید می‌توانند باعث التهاب در بافت‌های دهان شوند و خطر عفونت را افزایش دهند.

– عفونت‌های ویروسی: ویروس‌هایی مانند اچ‌آی‌وی می‌توانند باعث ایجاد عفونت‌های شدید لثه‌ای شوند که در نهایت منجر به از دست دادن دندان‌ها می‌شود.

دلایل اصلی خروج دندان:

1. عفونت: عفونت در ناحیه دندان یا لثه می‌تواند باعث تحلیل استخوان فک و نهایتاً خارج شدن دندان شود.
2. تحلیل استخوان: بیماری‌هایی مانند پریودنتیت می‌توانند باعث تخریب بافت استخوانی شوند و در نتیجه، دندان‌ها لق شده و خارج شوند.
3. عدم ترمیم مناسب: بعد از کشیدن دندان، اگر حفره به درستی ترمیم نشود، استخوان فک ممکن است در معرض دید قرار گیرد و تحلیل رود.

بیماری‌های سیستمیک می‌توانند تأثیرات منفی بر سلامت دهان و دندان داشته باشند و این خطر را افزایش دهند. بنابراین، مدیریت مناسب این بیماری‌ها و مراقبت‌های دوره‌ای دندانپزشکی برای حفظ سلامت دهان ضروری است.

خارج شدن دندان از فک به دلیل تصادف

این مشکل معمولاً ناشی از ضربه و تصادف است. این وضعیت می‌تواند باعث آسیب به بافت‌های اطراف و ایجاد عفونت شود.

علائم:

– درد شدید در ناحیه آسیب‌دیده

– خونریزی

– لقی یا حرکت غیرطبیعی دندان‌ها

– تغییر در نحوه بسته شدن فک

اقدامات اولیه:

1. نگهداری از دندان: اگر امکان‌پذیر باشد، باید دندان را سریعاً در محل خود قرار داد. اگر این کار ممکن نیست، باید آن را در شیر یا بزاق نگهداری کرد.
2. مراجعه فوری به دندانپزشک: برای ارزیابی وضعیت و درمان مناسب باید به سرعت به متخصص مراجعه شود.

درمان:

درمان شامل قرار دادن دوباره دندان در محل خود (در صورت امکان)، استفاده از آنتی‌بیوتیک‌ها برای پیشگیری از عفونت و در برخی موارد، نیاز به درمان ریشه یا کشیدن دندان است.

کی باید به دندانپزشک خود مراجعه کنم؟

عدم درمان این مشکل می‌تواند منجر به عوارض جدی مانند تحلیل استخوان فک، عفونت‌های مزمن و تغییر شکل صورت شود. برای جلوگیری از این عوارض، مراقبت‌های مناسب و مراجعه منظم به دندانپزشک ضروری است.

به طور منظم به دندانپزشک خود برای معاینات و تمیز کردن‌ها مراجعه کنید. این قرار ملاقات‌ها می‌توانند به کاهش خطر ابتلا به حفره‌ها، بیماری لثه و سایر مشکلات سلامت دهانی کمک کنند. و اگر دندان‌های اضافی دارید، دندانپزشک شما می‌تواند آن‌ها را در هر بازدید معاینه کند تا ببیند آیا مشکلی ایجاد می‌کنند یا خیر.

همچنین باید هر بار که دچار درد دهان یا دندان شدید، به دندانپزشک خود اطلاع دهید. درمان سریع می‌تواند به کاهش خطر عوارض بلندمدت کمک کند.

جمع‌بندی

خارج شدن دندان از فک وضعیتی است که در آن دندان به طور کامل از ساکت دندانی خود خارج می‌شود. این حادثه معمولاً ناشی از ضربه فیزیکی، مانند تصادف یا سقوط، عفونت‌های شدید دندانی (مانند عفونت پریودنتال)، مشکلات ساختاری در دندان یا فک، و همچنین بیماری‌های زمینه‌ای مانند دیابت است.

عوامل دیگری نیز مانند پوسیدگی عمیق دندان و تغییرات مرتبط با سن می‌توانند به خارج شدن دندان منجر شوند. در صورت بروز این مشکل، مهم است که مراقبت‌های لازم انجام شود. بهتر است دندان خارج شده با احتیاط نگهداری شود و از برخورد با ریشه آن جلوگیری گردد.

بلافاصله پس از وقوع این حادثه، باید به دندان‌پزشک مراجعه کرد تا ارزیابی دقیق و درمان مناسب انجام گیرد. هرچه سریع‌تر اقدام شود، احتمال موفقیت در بازگرداندن دندان به ساکت دندانی بیشتر است. تهدیدات ناشی از خارج شدن دندان می‌تواند خسارت‌های بیشتری به سلامت دهان و دندان وارد کند، لذا مشاوره حرفه‌ای از کلینیک دندانپزشکی ارغوان لازم است.